رفلاکس معده چیست؟

رفلاکس معده، که به آن بیماری برگشت اسید به مری (GERD) نیز گفته می‌شود، زمانی اتفاق می‌افتد که اسید و محتویات معده به طور مکرر به مری باز می‌گردند. این امر می‌تواند باعث سوزش سر دل، طعم ترش در دهان، مشکل در بلع و سایر علائم شود.
برای آشنایی با رفلاکس معده با مجله اینترنتی ایکو همراه باشید.

علل رفلاکس معده

• ضعف یا شل شدن اسفنکتر تحتانی مری (LES): LES ماهیچه‌ای است که در انتهای مری قرار دارد و بین مری و معده را مسدود می‌کند. هنگامی که LES به درستی کار نکند، اسید معده می‌تواند به راحتی به مری بازگردد.
• فتق هیاتال: فتق هیاتال زمانی اتفاق می‌افتد که قسمت فوقانی معده از طریق دیافراگم (عضله‌ای که قفسه سینه را از شکم جدا می‌کند) به سمت بالا حرکت می‌کند. این امر می‌تواند LES را ضعیف کند و خطر رفلاکس معده را افزایش دهد.
• چاقی یا اضافه وزن: چاقی یا اضافه وزن می‌تواند فشار بیشتری به معده وارد کند و باعث شود اسید معده به مری بازگردد.
• بارداری: رحم در حال رشد در دوران بارداری می‌تواند به معده فشار وارد کند و خطر رفلاکس معده را افزایش دهد.
• برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها: برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها مانند غذاهای چرب، غذاهای تند، کافئین، الکل و شکلات می‌توانند علائم رفلاکس معده را بدتر کنند.
• برخی از داروها: برخی از داروها مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) و داروهای آرامبخش عضلات می‌توانند خطر رفلاکس معده را افزایش دهند.

علائم رفلاکس معده

• سوزش سر دل: سوزش سر دل شایع‌ترین علامت رفلاکس معده است و به احساس سوزش یا درد در پشت جناغ سینه اشاره دارد.
• طعم ترش در دهان: این علامت زمانی اتفاق می‌افتد که اسید معده به مری و سپس به گلو باز می‌گردد.
• مشکل در بلع: رفلاکس معده می‌تواند باعث احساس گرفتگی یا انسداد در گلو شود که بلعیدن را دشوار می‌کند.
• سرفه: اسید معده می‌تواند به گلو و راه‌های هوایی تحریک کند و باعث سرفه شود.
• حالت تهوع و استفراغ: در برخی موارد، رفلاکس معده می‌تواند باعث حالت تهوع و استفراغ شود.
• درد قفسه سینه: درد قفسه سینه ناشی از رفلاکس معده می‌تواند شبیه درد قفسه سینه ناشی از حمله قلبی باشد. اگر درد قفسه سینه شدید یا مداوم دارید، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید.
  در یکی از مقالات سایت ایکو به بررسی رژیم درمانی پرداخته ایم. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید این مقاله را مطالعه کنید.

تشخیص رفلاکس معده

پزشک شما برای تشخیص رفلاکس معده ممکن است سابقه پزشکی شما را بررسی کند، معاینه فیزیکی انجام دهد و آزمایش‌هایی مانند آندوسکوپی یا تست 24 ساعته pH انجام دهد.

درمان رفلاکس معده

درمان رفلاکس معده (GERD) به شدت علائم شما و علت ایجاد آن بستگی دارد. اگر اضافه وزن دارید، کاهش حتی چند کیلوگرم می‌تواند به کاهش علائم رفلاکس معده کمک کند. غذاها و نوشیدنی‌هایی که علائم شما را بدتر می‌کنند، مانند غذاهای چرب، غذاهای تند، کافئین، الکل و شکلات خودداری کنید. سیگار کشیدن می‌تواند LES را شل کند و خطر رفلاکس معده را افزایش دهد.

با قرار دادن بلوک در زیر سر خود، سر خود را 6 تا 8 اینچ بالاتر از پاها قرار دهید. از خوردن وعده‌های غذایی بزرگ و سنگین خودداری کنید و به آرامی و با دقت غذا را بجوید. از نوشیدن مایعات زیاد در دو ساعت قبل از خواب خودداری کنید. لباس‌های تنگ می‌تواند به معده شما فشار وارد کند و علائم رفلاکس معده را بدتر کند.

داروهای مسدود کننده اسید معده این داروها با کاهش تولید اسید معده به تسکین علائم رفلاکس معده کمک می‌کنند. نمونه‌هایی از این داروها عبارتند از امپرازول، لانسوپرازول، پانتوپرازول و رابپرازول. داروهای افزایش دهنده حرکت روده این داروها به حرکت سریعتر غذا از طریق معده و روده کمک می‌کنند، که می‌تواند به کاهش علائم رفلاکس معده کمک کند. نمونه‌هایی از این داروها عبارتند از متوکلوپرامید (رگلان) و دومپریدون (موتيليوم).

داروهای محافظ معده این داروها با پوشاندن دیواره معده به محافظت از آن در برابر اسید معده کمک می‌کنند. نمونه‌هایی از این داروها عبارتند از سوکرالفات (سوکرالفیت) و میزوپروستول (سایتوتک). در موارد شدید رفلاکس معده که به درمان‌های دیگر پاسخ نمی‌دهد، ممکن است جراحی لازم باشد. جراحی معمولاً شامل ترمیم LES یا فتق هیاتال است.

علاوه بر درمان‌های پزشکی، برخی از درمان‌های خانگی نیز می‌توانند به تسکین علائم رفلاکس معده کمک کنند.  نعناع فلفلی می‌تواند به آرامش عضلات معده و کاهش علائم رفلاکس معده کمک کند. زنجبیل می‌تواند به هضم غذا کمک کند و علائم رفلاکس معده را کاهش دهد. آلوئه ورا می‌تواند به تسکین التهاب معده و کاهش علائم رفلاکس معده کمک کند. جویدن آدامس بدون قند می‌تواند به افزایش تولید بزاق کمک کند که می‌تواند اسید معده را خنثی کند.

اگر علائم رفلاکس معده شما شدید یا مداوم است، به پزشک مراجعه کنید. خوددرمانی نکنید و قبل از مصرف هر گونه دارو یا مکمل با پزشک خود مشورت کنید. داروهای خود را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید. اگر در ح خوردن یا بلعیدن غذا مشکل دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
برای آشنایی با چند ماده مغذی مهم برای دوران پس از 40 سالگی مقاله موجود در سایت ایکو را مطالعه کنید.

پیشگیری از رفلاکس معده

برای پیشگیری از رفلاکس معده یا سوختگی معده، می‌توانید اقدامات و تغییراتی در روزمره خود اعمال کنید. مصرف غذاهای سنگین، چرب و تند می‌تواند عوارض رفلاکس معده را شدت ببخشد. بنابراین، تغذیه سالم با مصرف سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل و حفظ مقادیر مناسب غذاها می‌تواند به کنترل رفلاکس معده کمک کند. افزایش وزن می‌تواند فشار بیشتری بر معده اعمال کند و باعث افزایش علائم رفلاکس شود. کاهش وزن، بهبود علائم و کنترل رفلاکس معده را تسهیل می‌کند.

مصرف پربندها، چرب و تند به صورت ناپیوسته، افزایش علائم رفلاکس را تسهیل می‌کند. توصیه می‌شود پربندها و غذاهای چرب و تند را حداقل چند ساعت قبل از خواب مصرف نکنید. استفاده از بالشتک‌های بلند برای خوابیدن می‌تواند به جلوگیری از برگشت محتویات معده به مری و سایر علائم رفلاکس کمک کند. همچنین، مشاوره با پزشک و متخصص گوارش می‌تواند به شما کمک کند تا برنامه درمانی و پیشگیری را برای مدیریت رفلاکس معده بهتر دریافت کنید.