پوکی استخوان، یا استئوپروز، یک بیماری است که به تدریج باعث کاهش تراکم استخوان ها و ضعیف شدن آنها میشود، به طوری که استخوان ها شکننده تر و آسیب پذیرتر میشوند. این بیماری به خصوص در دوران سالمندی شیوع زیادی پیدا میکند و در صورت عدم پیشگیری و درمان مناسب، میتواند مشکلات جدی برای فرد ایجاد کرده و کیفیت زندگی او را تحت تأثیر قرار دهد. پوکی استخوان معمولاً به طور تدریجی پیشرفت میکند و بسیاری از افراد تا زمان بروز شکستگی یا آسیب جدی از وجود این بیماری بی خبر میمانند. در این مقاله، به علت های پوکی استخوان در سالمندان، علائم آن و روش های پیشگیری و درمان آن پرداخته میشود. با مجله اینترنتی ایکو همراه باشید.
علت های پوکی استخوان در سالمندان
پوکی استخوان در دوران سالمندی به دلایل گوناگونی ایجاد میشود. در این قسمت، به مهم ترین علت این بیماری پرداخته میشود:
1.تغییرات هورمونی
یکی از اصلی ترین علت های پوکی استخوان در سالمندان، تغییرات هورمونی است. در زنان، کاهش سطح استروژن بعد از یائسگی به شدت بر تراکم استخوان ها تأثیر میگذارد. استروژن نقش مهمی در حفظ سلامت استخوان ها ایفا میکند و کاهش آن باعث تجزیه سریعتر استخوان ها میشود. در مردان کاهش سطح تستوسترون میتواند باعث کاهش تراکم استخوان ها شود، هرچند که این تغییرات در مردان به طور معمول کندتر از زنان رخ میدهد.
2. کاهش جذب کلسیم
کلسیم یکی از مواد معدنی اصلی برای استحکام استخوان ها است. با بالا رفتن سن، بدن توانایی کمتری در جذب کلسیم از غذاها و مکمل ها پیدا میکند. به خصوص در سالمندان، این کاهش جذب میتواند باعث کاهش تراکم استخوان ها و افزایش خطر شکستگی استخوان ها شود. همچنین، بسیاری از سالمندان امکان دارد به دلیل مشکلات گوارشی، همچون کاهش اسید معده یا مشکلات جذب رودهای، از جذب کافی کلسیم برخوردار نباشند.

3. کاهش فعالیت بدنی
فعالیت بدنی منظم، بهویژه ورزشهای مقاومتی و تحمل وزن، میتواند به حفظ سلامت استخوانها کمک کند. اما با بالا رفتن سن، بسیاری از سالمندان به دلیل درد مفاصل، مشکلات حرکتی یا کاهش تحرک، فعالیت بدنی خود را کاهش میدهند. این کاهش فعالیت بدنی میتواند به تضعیف استخوانها و افزایش خطر پوکی استخوان منجر شود.
برای اینکه با ورزش سالمندان در منزل آشنا شوید می توانید مقاله سایت ایکو را مطالعه کنید.
4. تغذیه نامناسب
تغذیه سالم نقش مهمی در سلامت استخوان ها دارد. کمبود مواد مغذی همچون کلسیم، ویتامین D، پروتئین و منیزیم میتواند باعث ضعف استخوان ها شود. در سالمندان، به خصوص آن هایی که رژیم غذایی مناسبی ندارند یا مشکلات گوارشی دارند که مانع از جذب مواد مغذی میشود، احتمال ابتلا به پوکی استخوان بیشتر است. علاوه بر این، مصرف بیش از حد کافئین و نمک میتواند باعث از دست دادن کلسیم از استخوان ها شود.
5.مصرف داروهای خاص
برخی داروها میتوانند بر سلامت استخوانها تأثیر منفی بگذارند. بهویژه داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها (داروهایی که برای درمان بیماریهایی مانند آسم و بیماریهای خودایمنی استفاده میشوند) میتوانند موجب کاهش تراکم استخوانها شوند. مصرف طولانیمدت این داروها میتواند خطر پوکی استخوان را افزایش دهد.
6.عوامل ژنتیکی
پوکی استخوان در بعضی خانواده ها به طور ژنتیکی منتقل میشود. اگر فردی در خانواده خود سابقه پوکی استخوان یا شکستگی های استخوانی داشته باشد، احتمال ابتلا به این بیماری در او زیاد است.
7.سن و جنسیت
افزایش سن یکی از عوامل اصلی خطر برای پوکی استخوان است. هرچه فرد مسن تر شود، تراکم استخوان های او کمتر میشود. همچنین، زنان به خصوص بعد از یائسگی بیشتر از مردان در معرض ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند.

علائم پوکی استخوان در سالمندان
پوکی استخوان معمولاً بدون علائم مشخص در مراحل اولیه پیشرفت میکند. افراد معمولاً تا زمانی که دچار شکستگی یا آسیب جدی نشوند، از وجود این بیماری آگاه نمیشوند. با این حال، علائم و نشانه هایی وجود دارند که میتوانند به سالمندان هشدار دهند:
1.شکستگی های غیرمنتظره
شکستگی های ناشی از آسیب های خفیف یا تصادفی یکی از مهم ترین علائم پوکی استخوان است. سالمندانی که به این بیماری مبتلا هستند، امکان دارد با افتادن از ارتفاع کوتاه یا ضربه های جزئی دچار شکستگی شوند.
2.درد در نواحی مختلف بدن
دردهای مزمن در کمر، لگن، دست ها و پاها میتواند از علائم پوکی استخوان باشد. این دردها معمولاً ناشی از کاهش تراکم استخوان ها و فشار به اعصاب و مفاصل است.
3. کاهش قد
پوکی استخوان میتواند به دلیل شکستگی ها یا ضعف استخوان های ستون فقرات، باعث کاهش قد در سالمندان شود. سالمندان مبتلا به این بیماری امکان دارد متوجه شوند که قد آنها به تدریج کوتاهتر شده است.
3. خمیدگی ستون فقرات
یکی از علائم دیررس پوکی استخوان، خم شدن یا انحنای ستون فقرات است. این انحنا به خصوص در ناحیه کمر قابل مشاهده است و امکان دارد باعث بروز مشکلات حرکتی و درد شود.
راه های پیشگیری از پوکی استخوان در سالمندان
پیشگیری از پوکی استخوان بهتر از درمان آن است. اقداماتی وجود دارند که میتوانند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کنند:

1.تغذیه مناسب
تغذیه سالم و متنوع یکی از راه های اصلی پیشگیری از پوکی استخوان است. سالمندان باید مواد غذایی غنی از کلسیم، ویتامین D و پروتئین مصرف کنند. منابع غذایی خوب کلسیم شامل محصولات لبنی (شیر، ماست، پنیر)، سبزیجات برگسبز همچون کلم بروکلی و اسفناج، ماهی های چرب و بادام است. همچنین، ویتامین D که به جذب کلسیم کمک میکند، میتواند از طریق نور خورشید یا مکمل های ویتامینی تأمین شود.
2. ورزش و فعالیت بدنی
ورزش های مقاومتی و تحمل وزن همچون پیاده روی، دویدن، دوچرخه سواری، یوگا و تمرینات قدرتی به تقویت استخوان ها و عضلات کمک میکند. سالمندان باید به طور منظم ورزش کنند تا تراکم استخوان های خود را حفظ کنند و از سقوط جلوگیری کنند.
3. مصرف مکمل ها
در صورتی که تغذیه مناسب نباشد یا فرد نتواند کلسیم و ویتامین D کافی دریافت کند، استفاده از مکملهای کلسیم و ویتامین D توصیه میشود. این مکملها به افزایش جذب کلسیم و تقویت استخوانها کمک میکنند.
4. ترک سیگار و کاهش مصرف الکل
سیگار کشیدن و مصرف بیش از حد الکل باعث کاهش تراکم استخوان ها و افزایش خطر پوکی استخوان میشوند. ترک سیگار و کاهش مصرف الکل میتواند به حفظ سلامت استخوانها کمک کند.
درمان پوکی استخوان در سالمندان
درمان پوکی استخوان معمولاً شامل تغییرات سبک زندگی، مصرف داروها و گاهی اوقات درمان های فیزیکی است:
1. داروها
داروهای گوناگونی برای درمان پوکی استخوان وجود دارند که میتوانند به تقویت استخوان ها و کاهش خطر شکستگی کمک کنند. این داروها عبارتند از:

- بیسفسفوناتها: این داروها همچون آلندرونات و ریزدرونات میتوانند فرایند تجزیه استخوان ها را کند کنند.
- هورمونها: در بعضی موارد، درمان با استروژن یا تستوسترون میتواند به تقویت استخوان ها کمک کند.
- آنتیبادیهای مونوکلونال: داروهایی همچون دنوزوماب که به کاهش تجزیه استخوان ها کمک میکنند.
2. درمانهای فیزیکی
فیزیوتراپی و تمرینات مخصوص میتوانند به تقویت عضلات و حفظ تعادل کمک کنند. این اقدامات میتوانند از سقوط های احتمالی جلوگیری کنند و سلامت عمومی فرد را بهبود بخشند.
نظرات کاربران