نفخ یا اتساع شکم، احساس پری، سنگینی و ورم در شکم است که میتواند همراه با آروغ زدن، دفع گاز و درد باشد. نفخ میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. بلع هوا یکی از شایعترین دلایل نفخ است. این امر میتواند در حین صحبت کردن، خوردن و آشامیدن اتفاق بیفتد. عدم تحمل غذاها، به ویژه عدم تحمل لاکتوز، میتواند باعث نفخ شود.
بیماریهایی مانند سندرم روده تحریکپذیر (IBS)، بیماری کرون و دیورتیکولیت میتوانند باعث نفخ شوند. برخی از داروها، مانند داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، میتوانند باعث نفخ شوند. بارداری میتواند باعث نفخ شود. نفخ معمولاً یک مشکل جدی نیست و به خودی خود برطرف میشود. با این حال، اگر نفخ شدید یا همراه با سایر علائم مانند درد شدید، تب یا خون در مدفوع باشد، باید به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به بررسی خوراکی های نفخ آور می پردازیم. با مجله اینترنتی ایکو همراه باشید.
غذاهای شور و آماده
غذاهای شور و آماده میتوانند باعث نفخ و سوزش معده شوند. این نوع غذاها معمولاً حاوی مقادیر زیادی از نمک، چربی، قند و مواد نگهدارنده هستند که ممکن است برای برخی افراد باعث عوارض گوارشی مانند نفخ، سوزش معده، یا اختلالات رودهای شوند. بهتر است که افرادی که به مشکلات گوارشی حساسیت دارند، مصرف غذاهای شور و آماده را به حداقل برسانند و به جای آنها از غذاهای تازه و سالم استفاده کنند. همچنین، مصرف آب به میزان کافی و ورزش منظم نیز میتواند به کاهش نفخ و مشکلات گوارشی کمک کند.
نوشیدنی های کربنات دار
برخی از افراد ممکن است پس از نوشیدن نوشیدنیهای حاوی کربنات، مانند نوشابهها یا آب گازدار، با مشکل نفخ یا سیستم گوارشی آشنا شوند.این نوشیدنیها حاوی دیاکسید کربن هستند که میتواند گازها را در دستگاه گوارشی ایجاد کند و باعث احساس نفخ و تورم شود. برخی از نوشیدنیهای کربنات دار شیرینکنندهها یا مواد افزودنی دیگری دارند که ممکن است برای برخی افراد باعث ایجاد مشکلات گوارشی مانند نفخ شوند.
هر چند که این تأثیرات بر اساس واکنشهای فردی ممکن است متفاوت باشند و برخی افراد ممکن است هیچ مشکلی پس از مصرف نوشیدنیهای کربنات دار تجربه نکنند. در صورت داشتن مشکلات مرتبط با گوارش پس از مصرف این نوشیدنیها، مشاوره با پزشک میتواند کمک کننده باشد.
لبنیات
برخی از لبنیات ممکن است باعث نفخ شوند. برخی از افراد ممکن است دچار حساسیت به لاکتوز (شکر موجود در شیر و محصولات لبنی) باشند که میتواند باعث نفخ و سوزش معده شود. همچنین برخی از محصولات لبنی ممکن است حاوی فرمانتههایی باشند که میتوانند باعث ایجاد گاز در روده شوند و نفخ را افزایش دهند. در این موارد، بهتر است با یک تغییر در رژیم غذایی یا مشاوره با یک تغذیهشناس حرفهای، مشکل را حل کرد.
غذاهایی با کربوهیدرات بالا
برخی از غذاها با کربوهیدرات بالا ممکن است باعث ایجاد نفخ در برخی افراد شوند. این موارد به ویژه ممکن است بر اساس واکنشهای فردی متفاوت باشند.
- غلات و غلهها: مانند گندم، جو، و برنج. برخی افراد ممکن است وقتی این موارد را مصرف میکنند، با نفخ یا سنگینی معده مواجه شوند.
- سبوس دار و فیبر بالا: مصرف مواد غذاییی که سبوس زیادی دارند، مثل سبوس گندم یا صمغهای گیاهی، ممکن است باعث نفخ شوند زیرا این مواد میتوانند هضم را کند کنند.
- سبزیجات و میوههای فیبردار: برخی از سبزیجات مانند بروکلی و کلم، و میوههایی مثل سیب و خرما ممکن است باعث ایجاد نفخ شوند.
- حبوبات: نخود، لوبیا، عدس و ماش از جمله حبوباتی هستند که مصرف آنها ممکن است باعث افزایش گازهای معده شود.
در صورتی که احساس میکنید برخی از غذاها نفخ شما را افزایش میدهند، میتوانید امتحان کنید کمیت یا نوع مواد غذایی را کمی تغییر دهید. همچنین، مصرف آب به میزان کافی، فعالیت ورزشی منظم، و مصرف غذاهایی که فیبر کمتری دارند میتواند به کنترل نفخ کمک کند. در هر صورت، اگر این مشکلات به طور مداوم و مزمن برای شما ایجاد میشود، مشاوره با یک پزشک یا متخصص تغذیه میتواند مفید باشد.
سبزیجات صلیبی
برخی از سبزیجات صلیبی ممکن است باعث نفخ شوند. سبزیجاتی مانند کلم، بروکلی، کلم بروکلی، کلم شلغمی، کلم قرمز و چینی، کلم بروکلی و کلم فلفلی ممکن است باعث ایجاد گاز در روده شوند و نفخ را افزایش دهند. این سبزیجات حاوی فیبر بالایی هستند که میتواند باعث تحریک روده شود و گاز تولید کند. با این حال، سبزیجات صلیبی نیز حاوی مواد مغذی بسیاری هستند که برای سلامتی بدن مفید هستند، بنابراین بهترین راه برای مصرف آنها، کاهش مصرف آنها نیست، بلکه محدودیت مصرف آنها در مواقعی که مشکلات گوارشی دارید، میتواند مفید باشد.
سبزیجات خام
برخی از سبزیجات خام ممکن است باعث ایجاد نفخ در برخی افراد شوند. اما این موضوع بستگی به ویژگیهای فردی و واکنش بدن هر فرد دارد. بروکلی و کلم این دو سبزیجات خام حاوی فیبر زیادی هستند که برای برخی افراد ممکن است سبب تولید گاز در دستگاه گوارش شود. کلم بروسلز شبیه به بروکلی و کلم، ممکن است برای برخی افراد باعث نفخ شود. خیار و گوجه فرنگی این دو ممکن است برای برخی افراد باعث نفخ شوند، اما به طور کلی تأثیر آنها کمتر است. پیاز و سیر برای برخی افراد ممکن است این دو مواد باعث نفخ شوند، بهویژه اگر به میزان زیاد مصرف شوند.
توصیه معمولی این است که اگر برای شما سبزیجات خام باعث ایجاد نفخ میشوند، میتوانید مقداری از مصرف آنها را کاهش دهید یا به صورت پخته یا سرخ شده مصرف کنید. همچنین، ترکیب سبزیجات با منابع پروتئینی مانند گوشت یا ماهی میتواند کمک کننده باشد زیرا این ترکیب ممکن است فرآیند هضم را بهبود بخشد. هرچند که این موارد بستگی به واکنش شخصی دارند و ممکن است برای هر فرد متفاوت باشند. در صورتی که مشکلات مرتبط با گوارش به طور مداوم و مزمن برای شما ایجاد میشود، مشاوره با یک پزشک یا تغذیهشناس مناسب مفید خواهد بود.
حبوبات
حبوبات مانند لوبیا، نخود، عدس و عدسک، ممکن است باعث ایجاد گاز و نفخ شوند. این حبوبات حاوی فیبر و کربوهیدرات قابل هضم نشدهای هستند که میتواند باعث تحریک روده شود و گاز تولید کند. همچنین حبوبات حاوی فرمانتههایی مانند رافینوز و استاکیوز هستند که توسط باکتریهای روده تجزیه میشوند و گاز تولید میکنند.
برای کاهش احتمال نفخ ناشی از مصرف حبوبات، میتوانید آنها را به مدت زمان طولانی خیس کنید و سپس بپزید. همچنین میتوانید مقدار مصرف حبوبات را به تدریج افزایش دهید تا بدن شما به تدریج به آن عادت کند. همچنین مصرف آب کافی و فیبرهای دیگر نیز میتواند به کاهش نفخ ناشی از حبوبات کمک کند.
شیرین کننده های مصنوعی
برخی از شیرینکنندههای مصنوعی ممکن است باعث ایجاد گاز و نفخ شوند. مثلاً، شیرینکنندههای مصنوعی مانند سوربیتول، منیتول، زیتیتول و مالتیتول ممکن است باعث تحریک روده و تولید گاز گردند. این اتفاق ممکن است به دلیل این باشد که بدن نمیتواند این شیرینکنندهها را به طور کامل هضم کند و این مواد به رودهها منتقل میشوند و توسط باکتریهای روده تجزیه میشوند.
اگر شما دچار نفخ و گاز معده از مصرف شیرینکنندههای مصنوعی میشوید، ممکن است بخواهید مصرف آنها را کاهش دهید یا به دنبال جایگزینهای طبیعیتری بگردید. به عنوان مثال، میتوانید از شیرینکنندههای طبیعی مانند عسل، شیره سرکه، یا میوههای خشک شده استفاده کنید. همچنین بررسی برچسب محصولات و انتخاب محصولاتی که شیرینکنندههای طبیعی دارند نیز میتواند مفید باشد.
قهوه، چای و آبمیوه های اسیدی
قهوه و چای، به خصوص اگر بدون شکر و یا مواد دیگری که ممکن است مشکلات گوارشی را افزایش دهند، معمولاً نفخ نمیآورند. اما ممکن است در برخی افراد باعث تحریک مخصوصاً در دستگاه گوارش شوند که میتواند به نفخ و سیستم گوارشی تحریک پذیر افراد باعث مشکل شود. آبمیوههای اسیدی نیز برای برخی افراد ممکن است باعث ایجاد نفخ و مشکلات معدهای شوند. این موضوع به دلیل اسیدی بودن بعضی از میوهها مانند پرتقال، لیمو، گریپ فروت و … است. اسیدی بودن این میوهها ممکن است برای برخی افراد باعث تحریک معده و سیستم گوارش شده و نفخ را افزایش دهد.
با این حال، تأثیرات متفاوتی بر اساس واکنشهای هر فرد ممکن است داشته باشد. افرادی که سیستم گوارشی حساسی دارند ممکن است به خوردن یا نوشیدنیهای اسیدی و یا محتوای کافئینی حساسیت نشان دهند. اگر این نوشیدنیها برای شما باعث نفخ یا مشکلات دیگر در سیستم گوارش شدهاند، ممکن است کم کردن مصرف آنها یا جایگزینی آنها با گزینههای دیگر کمک کند. همچنین، بهتر است با پزشک یا تغذیهشناس خود مشورت کنید تا راهنماییهایی برای مدیریت مشکلات گوارشی دریافت کنید.
نظرات کاربران