سردرد یکی از شایع ترین دلایلی است که افراد به پزشک مراجعه می کنند. بیشتر افراد در طول زندگی خود تجربه سردرد را دارند، اما وقتی این سردردها مکرر و مزمن می شوند، نگرانی هایی به همراه دارند. سردردهای مکرر امکان دارد ناشی از عوامل ساده‌ای مثل استرس و کم خوابی باشند یا نشانه ای از یک بیماری جدی تر.
سردرد مکرر چیست؟
سردرد مکرر به دردهای سر گفته می شود که به صورت مداوم یا با فاصله های کوتاه تکرار می شوند. اگر در طول ماه بیش از ۱۵ روز سردرد داشته باشید، به آن سردرد مزمن گفته می شود. این نوع سردرد امکان دارد زندگی روزمره، خواب، تمرکز و کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
انواع سردردهای مکرر
برای درمان صحیح سردردهای مکرر، باید نوع آن مشخص شود. انواع رایج سردردهای مکرر شامل موارد زیر هستند:
۱. سردرد تنشی
رایج ترین نوع سردرد.
احساس فشار یا سفتی در دو طرف سر یا پشت گردن
مرتبط با استرس، خستگی، یا وضعیت بد بدن
معمولاً خفیف تا متوسط است
۲. میگرن
درد ضربان دار در یک طرف سر
تهوع، حساسیت به نور و صدا
ممکن است با علائمی مثل دیدن نورهای چشمک زن (اورا) شروع شود
ممکن است چند ساعت تا چند روز طول بکشد
۳. سردرد خوشه ای
درد بسیار شدید و سوزنده
معمولاً در اطراف یک چشم
بروز به صورت دوره ای و در زمان های مشخص
همراه با آبریزش بینی یا اشک از یک طرف صورت
۴. سردرد دارویی
به دلیل استفاده بیش از حد از مسکن ها
شایع در افرادی که برای درمان سردردهای مکرر داروهای زیادی مصرف می کنند
معمولاً روزانه یا تقریباً هر روز رخ می دهد
علت سردردهای مکرر چیست؟
دلایل زیادی برای سردردهای مکرر وجود دارد که می توانند شامل موارد ساده یا پیچیده باشند. در ادامه بعضی از مهم ترین دلایل سردردهای مزمن یا تکرارشونده آورده شده است:
۱. استرس و فشار روانی
استرس طولانی مدت می‌تواند باعث انقباض عضلات سر و گردن شود و باعث سردرد تنشی گردد. این عامل یکی از رایج ترین دلایل سردردهای مکرر است.
۲. کم خوابی یا اختلالات خواب
کمبود خواب یا خواب بی کیفیت، ریتم شبانه روزی بدن را مختل می کند و احتمال بروز سردرد را افزایش می‌دهد.
۳. تغذیه نامناسب
نخوردن وعده های غذایی
مصرف زیاد کافئین یا قطع ناگهانی آن
مصرف غذاهای محرک (شکلات، پنیر مانده، نیترات ها)
۴. تغییرات هورمونی
در خانم ها، تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری یا یائسگی می‌تواند میگرن یا سردردهای دیگر را تشدید کند.
۵. مشکلات بینایی یا چشم پزشکی
استفاده زیاد از صفحه نمایش بدون استراحت
عیوب انکساری اصلاح نشده
خشکی چشم ها
۶. بیماری های زمینه‌ای
بعضی بیماری ها می توانند باعث سردرد مکرر شوند:
- فشار خون بالا
- سینوزیت مزمن
- اختلالات تیروئیدی
- تومورهای مغزی (نادر اما مهم)
- مننژیت یا عفونت های مغزی
۷. مصرف بیش از حد داروهای مسکن
مصرف مداوم داروهای ضدسردرد مثل استامینوفن، بروفن یا ترکیبی از داروها، خود می‌تواند به نوعی وابستگی و سپس سردرد دارویی منجر شود.
چه زمانی باید نگران سردردهای مکرر باشیم؟
در بسیاری از موارد، سردردها بی خطر هستند و با تغییر سبک زندگی یا دارو قابل کنترل‌اند. اما گاهی بعضی علائم همراه با سردرد، هشدار دهنده هستند و نیاز به بررسی پزشکی فوری دارند:
علائم هشداردهنده:
- تغییر ناگهانی در الگوی سردرد
- سردرد شدید و غیرقابل تحمل
- سردرد همراه با تب، تهوع شدید یا خشکی گردن
- تاری دید، دوبینی یا از دست دادن بینایی
- بی حسی، ضعف یا بی حالی در یک طرف بدن
- سردرد پس از ضربه به سر
- سردردی که با تغییر وضعیت بدتر می شود (مثلاً هنگام برخاستن از خواب)
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بهتر است در موارد زیر حتماً به پزشک متخصص مغز و اعصاب یا داخلی مراجعه کنید:
سردرد بیش از دو بار در هفته تکرار می شود
نیاز مکرر به مصرف دارو برای تسکین درد دارید
کیفیت زندگی، خواب یا تمرکز شما تحت تأثیر قرار گرفته
سردرد شما با یکی از علائم هشداردهنده همراه است
سابقه خانوادگی میگرن یا تومور مغزی دارید
چگونه علت دقیق سردرد مشخص می شود؟
پزشک معمولاً با گرفتن شرح حال دقیق، معاینه بالینی و در صورت نیاز انجام آزمایش ها یا تصویربرداری مثل MRI یا CT scan، به بررسی علت سردرد می پردازد.
مواردی که پزشک بررسی می‌کند:
- محل درد
- شدت، زمان و الگوی تکرار
- عوامل تشدید یا تسکین دهنده
- سابقه خانوادگی
- مصرف داروها یا تغذیه
روش های درمان سردردهای مکرر
۱. درمان دارویی
- داروهای مسکن (با تجویز پزشک)
- داروهای پیشگیرانه مخصوص میگرن
- داروهای ضدافسردگی یا ضدصرع در صورت نیاز
۲. اصلاح سبک زندگی
- خواب منظم و کافی
- کاهش استرس (مدیتیشن، یوگا، پیاده‌روی)
- تغذیه سالم و منظم
- ترک دخانیات و کاهش مصرف کافئین
۳. فیزیوتراپی و ماساژ
برای سردردهای ناشی از مشکلات گردنی یا عضلانی بسیار مؤثر است.
۴. درمان های مکمل و طب سنتی
بعضی افراد از طب سوزنی، رایحه درمانی یا گیاهانی مثل زنجبیل یا نعناع فایده می‌برند، ولی باید با مشورت پزشک انجام شود.
پیشگیری از سردردهای مکرر
- برنامه خواب ثابت داشته باشید (حتی در تعطیلات)
- روزانه آب کافی بنوشید
- وعده های غذایی را حذف نکنید
- با صدای بلند و نور زیاد کار نکنید
- به بدن خود گوش دهید؛ اولین علائم سردرد را جدی بگیرید
- هنگام استفاده از گوشی یا لپ تاپ، هر یک ساعت استراحت کنید
سردردهای مکرر ممکن است دلایل ساده‌ای مثل استرس یا کم‌خوابی داشته باشند، اما در برخی موارد می‌توانند نشانه‌ای از بیماری جدی باشند. اگر سردردهای شما پیوسته، شدید یا همراه با علائم غیرعادی است، لازم است به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام، کلید کنترل و درمان مؤثر سردرد است.
با تغییر سبک زندگی، کاهش عوامل محرک و پیگیری درمان مناسب می‌توان بسیاری از سردردهای مکرر را مدیریت کرد و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.
نظرات کاربران